HAVANA  –  Cuba is opnieuw getroffen door een algemene stroompanne. Dat meldt het Cubaanse Ministerie van Energie. Elf miljoen Cubanen zitten bijgevolg zonder stroom. De panne begon woensdag om 02.00 uur plaatselijke tijd. Aanleiding van de black-out is een panne in een grote elektriciteitscentrale.

Het is al de derde algemene stroompanne in minder dan twee maanden tijd. Een panne in dezelfde centrale zette het eiland in oktober meerdere dagen zonder elektriciteit, en enkele weken later leidde een orkaan opnieuw tot een black-out.

Cuba gaat door een zware economische crisis. Er zijn tekorten aan voeding en medicijnen en een hoge inflatie. (HLN)

Fototekst: De hoofdstad Havana zit volledig in het donker. (Reuters)

CALIFORNIË  –  De Amerikaanse speelgoedfabrikant Mattel, onder meer bekend van de Barbie-poppen, is in de Verenigde Staten (VS) aangeklaagd. Aanleiding is de link naar een pornosite op de verpakkingen van poppen van de bioscoopfilm Wicked.

Mattel heeft vorige maand excuses aangeboden voor de link. Maar voor een Amerikaanse moeder, die een pop met de bewuste verpakking had gekocht voor haar dochter, is dat niet voldoende.

Volgens de aanklacht bezocht de dochter de website die op de verpakking vermeld stond. Het meisje liet vervolgens de expliciete foto’s op de website aan haar moeder zien. Volgens de vrouw waren zij beiden “geschokt” door wat zij zagen en heeft alles geleid tot emotionele stress. Als de moeder van de drukfout op de verpakking had geweten, had ze de pop niet gekocht.

De rechtszaak die is gestart betreft een zogeheten classaction, waardoor ook andere mensen zich kunnen aansluiten. In totaal wordt een bedrag van minstens USD 5 miljoen (zo’n 4,7 miljoen euro) geëist voor alle mensen die in de VS een Wicked-pop hebben gekocht waarbij de pornowebsite op de verpakking stond.

Alle Wicked-poppen zijn inmiddels uit de winkels gehaald. (NU/X)

De breuk in de internetkabel tussen Zweden en Finland is geen sabotage, maar een fout bij graafwerkzaamheden, meldt de Finse politie. Eerder onderzocht de politie nog of er sprake was van een misdrijf. De schade zat op twee plekken in een stuk glasvezelkabel dat door Finland loopt. “Er is in beide gevallen geen vermoeden van een strafbaar feit, aangezien de schade is veroorzaakt door graafwerkzaamheden. De politie zal in beide gevallen geen strafrechtelijk onderzoek starten”, schrijft de politie in een verklaring.

De Finse politie werd dinsdag op de hoogte gebracht van de breuk in de kabel. Wanneer die precies werd ontdekt, is niet duidelijk. De Zweedse post- en telecommunicatieautoriteit PTS werd er maandagavond al over geïnformeerd. Zesduizend particulieren en zo’n honderd zakelijke klanten zijn getroffen door de kabelbreuk. Kabeleigenaar GlobalConnect is ter plaatse voor reparatie. De eerste breuk is in de nacht van maandag op dinsdag al verholpen. Aan de tweede breuk wordt gewerkt, schrijft de Zweedse omroep SVT. Halverwege november werden nog twee onderzeese datakabels tussen Finland en Duitsland en tussen Zweden en Litouwen doorgesneden. De gedupeerde landen vermoeden dat daarbij sprake is van sabotage. Waarom die kabels werden doorgesneden, is nog onduidelijk. Het Westen vermoedt dat China mogelijk achter de sabotage zit. De aandacht is vooral gericht op het Chinese schip Yi Peng 3. Die bulkcarrier was in de buurt van de kabels toen die beschadigd raakten. (Nu.nl)

CHINA – In China heeft men een nieuwe ondergrondse goudafzetting gevonden die omgerekend zo’n 78 miljard euro waard zou kunnen zijn. Het gaat om 1.000 ton van het mineraal, schat het Geologisch Bureau van de Provincie Hunan. Nergens ter wereld werd al zoveel goud gevonden en bovendien is de kwaliteit uitzonderlijk goed. Er zouden in totaal niet minder dan 40 goudaders zijn die tot twee kilometer diep gaan. De totale waarde overschrijdt die van andere goudmijnen wereldwijd. Bij de mijn South Deep in Australië schat men dat er 900 ton goud te ontginnen valt.

Het edelmetaal is bovendien zeer puur. Voor elke ton van de afzetting die wordt ontgonnen, kan er 138 gram puur goud worden gewonnen. Volgens de website ‘Science Alert’ is dat enorm, want een goudader wordt als hoogkwalitatief beschouwd als een ton afzetting acht gram goud bevat. China domineert sowieso al de goudmarkt. Het land is goed voor tien procent van de wereldwijde goudontginning, meer dan Australië en Rusland. Daarnaast is de goudprijs het afgelopen jaar met 29 procent gestegen tot 2.515 euro per ons. In China zelf is er een grote vraag naar goud voor de industrie, maar ook jongeren zien het als een veilige haven om in te investeren tijdens onzekere tijden. (HLN)

SEOUL –  De Zuid-Koreaanse president Yoon Suk-yeol heeft in een televisietoespraak de noodtoestand afgekondigd. Hij beschuldigt de oppositie, die de meerderheid heeft in het parlement, van sympathiseren met aartsvijand Noord-Korea. Bovendien zou de oppositie alles doen om de regering te dwarsbomen en het landsbestuur plat te leggen. De toespraak, die laat in de avond lokale tijd live werd uitgezonden, was niet van tevoren aangekondigd.

De noodtoestand is volgens Yoon nodig om de grondwet te beschermen en om korte metten te maken met “pro-Noord-Koreaanse elementen”. Hij vindt dat hij geen andere keus heeft. “Ik stel de noodtoestand in om de vrije Republiek Korea te beschermen tegen de dreiging van de Noord-Koreaanse communistische krachten, om de verachtelijke pro-Noord-Koreaanse elementen te elimineren die de vrijheid en het geluk van ons volk bedreigen en om de grondwettelijke orde te beschermen”, zei hij. Welke maatregelen er nu worden genomen is niet meteen duidelijk.

De grootste oppositiepartij, de Democratische Partij, heeft onmiddellijk zijn parlementsfractie bijeen geroepen. Oppositieleider Lee Jae-myung zegt dat het afkondigen van de noodtoestand ongrondwettig is. De Democratische Partij heeft in een motie aangedrongen op het ontslag van enkele belangrijke aanklagers en bovendien de begrotingsplannen van de regering verworpen. (NOS)

Fototekst: Yoon Suk Yeol. (AFP)

SAOEDI-ARABIË – Het aantal executies in Saoedi-Arabië heeft in 2024 de 300 overschreden. Dat blijkt uit een telling van AFP,  die dinsdag werd bijgewerkt na aankondigingen van het Saoedische Ministerie van Binnenlandse Zaken. Vier mensen die veroordeeld waren voor gewone misdaden werden geëxecuteerd, zo kondigde het Saoedische ministerie aan in persberichten, waardoor het aantal executies sinds het begin van het jaar op 303 kwam. In 2023 executeerde Saoedi-Arabië 170 mensen, volgens Amnesty International, die sinds 1990 executies telt in deze rijke monarchie aan de Golf die de islamitische wet strikt toepast. Het koninkrijk executeerde in 2023 de meeste gevangenen ter wereld, na China en Iran, volgens dezelfde bron. Eerder was het recordaantal executies in één jaar in het land 196 in 2022 en 192 in 1995, volgens Amnesty. Taha al-Hajji, juridisch directeur van de in Berlijn gevestigde European Saudi Organisation for Human Rights (ESOHR), beschreef de executies van 2024 als “onbegrijpelijk en onverklaarbaar” en veroordeelde de “snelheid” waarmee ze werden uitgevoerd. (Nieuwsblad.be)

AMSTERDAM  –   Met een internationale operatie legde de politie dinsdag opnieuw een telefoondienst voor criminelen plat: Matrix. Opsporingsdiensten konden drie maanden lang meelezen met wat criminelen elkaar in het geheim dachten te sturen, in totaal ging het om zo’n 2,3 miljoen berichten. Matrix werd onder andere gebruikt bij de moord op de Nederlandse misdaadjournalist Peter R. de Vries.

Het kraken van Matrix stond al drie jaar op het wensenlijstje van de Nederlandse opsporingsautoriteiten. Het was de moord op Peter R. de Vries in juli 2021 die ervoor zorgde dat het chatprogramma, waarmee criminelen elkaar versleutelde berichten kunnen sturen, vol in de schijnwerpers kwam. De uitvoerders van de aanslag kregen destijds via deze app instructies van de moordmakelaar. Drie jaar na de moord op de misdaadjournalist slaagde Nederland, in samenwerking met Spanje, Frankrijk Italië en Litouwen erin om drie maanden lang live mee te lezen wat gebruikers van Matrix in het geheim naar elkaar dachten te sturen. Berichten over internationale drugshandel, witwassen, geweld en corruptie. Dinsdag werden verspreid over Europa verschillende sleutelspelers achter de berichtendienst opgepakt.

Op verzoek van Nederland werd in het Spaanse Marbella, het vermeende brein achter Matrix, in de boeien geslagen. Het gaat om een 52-jarige man uit Litouwen. Ook een Nederlandse handlanger (30) werd aangehouden. De Spaanse autoriteiten doorzochten verder zes panden en legde beslag op een villa ter waarde van 15 miljoen euro. Ook in Litouwen vonden zes huiszoekingen plaats. In Frankrijk zit een derde verdachte vast. In totaal werd er tijdens de zogeheten ‘klapdag’ beslag gelegd op €130.000 cash geld en een half miljoen aan cryptomunten, evenals vier auto’s en bijna duizend Matrix-telefoons.

Matrix is het negende criminele communicatiemiddel dat wordt gekraakt door Europese opsporingsdiensten. Eerder gingen onder andere Encrochat en Sky ECC voor de bijl. Daardoor kon de politie de afgelopen jaren meer dan een miljard heimelijke berichten tussen criminelen lezen. Het diende als bewijs in rechtszaken en leidde tot de veroordeling van talloze criminele kopstukken uit binnen- en buitenland. Vergeleken met voorgangers als Encrochat en SKY ECC is Matrix een bescheiden speler in de onderwereld. In totaal werd de dienst door grofweg duizend mensen gebruikt. Dat had alles te maken met de verkoopstrategie. Het werd niet open en bloot verkocht, maar gebruikers kregen alleen toegang als ze waren uitgenodigd. Voor een abonnement van een half jaar was je grofweg €1.500 kwijt. De oprichters van Matrix vergeleken hun creatie met een luxe sportwagen.

In 2021 startte Nederland en Frankrijk het onderzoek naar Matrix. Al snel bleek dat de infrastructuur achter de dienst behoorlijk ingenieus in elkaar zat en draaide op computerservers verspreid over heel Europa. Bovendien zaten de gebruikers in verschillende landen. Het leidde uiteindelijk tot een samenwerking tussen vijf partijen: Nederland, Frankrijk, Italië, Litouwen en Spanje. Rechercheurs en analisten uit die landen vormden bij Europol een taskforce die de 2,3 miljoen berichten analyseerde. (HLN)

RUSLAND – De Russische president Vladimir Poetin (72) heeft een veel grotere rol gespeeld bij de deportatie van Oekraïense kinderen dan aanvankelijk gedacht. Dat blijkt uit een nieuw onderzoek van de gerenommeerde Amerikaanse universiteit Yale. “Poetin en functionarissen van het Kremlin keurden het programma moedwillig goed en probeerden de omvang ervan te verbergen”, klinkt het.

De onderzoekers van Yale baseerden zich voornamelijk op gelekte Russische documenten, satellietbeelden en locatiegegevens. Volgens de studie, gesteund door het Amerikaanse Ministerie van Buitenlandse Zaken, zijn er sinds het begin van de oorlog in februari 2022 zeker 19.500 Oekraïense kinderen naar Rusland gebracht. De onderzoekers konden 314 kinderen tussen 2 en 17 jaar identificeren, die gedwongen bij een Russisch gezin zijn ondergebracht. De kinderen komen voornamelijk uit de bezette provincies Loehansk en Donetsk, in het oosten van Oekraïne.

Het deportatieprogramma werd door het Kremlin gefinancierd en had als doel de kinderen te “russificeren”, klinkt het. Ze raakten hun Oekraïense identiteit kwijt en werden onderworpen aan “pro-Russische en militaire propaganda.” (HLN)

VERENIGDE STATEN – Een rechter in de Amerikaanse staat Delaware heeft maandag haar eerdere besluit bekrachtigd om een megabeloning van ongeveer 56 miljard dollar voor Tesla-topman Elon Musk te blokkeren. Zij deed dat, ondanks dat de aandeelhouders van Tesla in juni voor een tweede keer instemden met het plan voor de beloning. De rechter hield echter vast aan haar eerdere uitspraak van januari, waarin zij oordeelde dat het bestuur van Tesla te sterk onder invloed stond van Musk, toen het het beloningsplan in 2018 aannam. Het pakket aandelenopties was aanvankelijk 2,6 miljard dollar waard. Maar die waarde was tot 56 miljard gestegen tegen de tijd dat de rechter het begin dit jaar blokkeerde. Op basis van de slotkoers van maandag is het pakket nu zelfs ruim 101 miljard waard. Ook zonder de megabeloning is Musk overigens al de rijkste man ter wereld, met een vermogen van meer dan 300 miljard dollar. Het beloningspakket werd begin dit jaar verworpen door de rechter, na een aanklacht van een kleine belegger. Een belangrijk argument was toen dat beleggers niet volledig waren ingelicht over enkele belangrijke details. De zaak trok wereldwijd veel aandacht. Meer dan 8.000 Tesla-aandeelhouders stuurden brieven naar de rechter waarin ze hun mening gaven. En Musk was zelfs zo boos over de beslissing van de rechter dat hij een formele verhuizing van Tesla in gang zette van de staat Delaware naar Texas, waar het hoofdkantoor van de autofabrikant staat. Musk heeft dertig dagen om te beslissen of hij in beroep gaat tegen de uitspraak. (Nieuwsblad.be)

ABUJA   –  Nigeria is begonnen met een grote vaccinatiecampagne tegen malaria. In het West-Afrikaanse land komen het vaakst mensen om het leven door de tropische infectieziekte. Bijna een derde van alle malariadoden komt uit Nigeria, waar nu voor het eerst een grote vaccinatieronde wordt gehouden.

Kinderen tussen vijf en vijftien maanden oud krijgen het vaccin toegediend. De vaccinaties beginnen in de staten Bayelsa en Kebbi, waar de meeste mensen getroffen worden door de tropische ziekte.

Het vaccin dat gebruikt worden is R21/Matrix-M. Dat werd eerder ingezet in Ivoorkust en de Democratische Republiek Congo. Volgens onderzoekers is het vaccin 75 procent effectief. Aangeraden wordt het te gebruiken naast preventiemaatregelen zoals klamboes en bestrijdingsmiddelen.

Malaria is een tropische ziekte die wordt veroorzaakt door een parasiet. Deze kan het lichaam binnenkomen door de beet van een mug die besmet is met het virus. Symptomen van malaria zijn koorts, hoofdpijn en spierpijn. Jonge kinderen en zwangere vrouwen hebben een verhoogd risico om te overlijden aan de gevolgen van malaria. (NOS)

Fototekst: Kinderen in Ivoorkust werden al eerder gevaccineerd tegen malaria. (EPA)

SOFIA  –  European countries have agreed to downgrade the protection status of wolves due to their growing number and effect on agriculture and farming livestock. The 49 member states of the Bern Convention on the Conservation of European Wildlife and Natural Habitats agreed to lower the wolf’s protection status from “strictly protected” to “protected”, the Council of Europe said on Tuesday. The change will be implemented from March 2025.

Wolves have been protected from being hunted or captured unless they pose a serious threat to livestock or health and safety. Under their new status, any “exploitation” of wolves “shall be regulated in order to keep the populations out of danger” – giving a far lower threshold for hunting them. The European Commission proposed the change last year as growing wolf numbers led to conflicts with farming and hunting communities and there were calls for measures to prevent attacks on livestock.

“Important news for our rural communities and farmers. We need a balanced approach between the preservation of wildlife and the protection of our livelihoods,” European Commission President Ursula von der Leyen said in a statement after the vote. Last year, von der Leyen lost her beloved pony Dolly to a wolf that crept into its enclosure on her family’s rural property in northern Germany.

Grey wolves were virtually exterminated in Europe a century ago, but their numbers have strongly rebounded due to conservation efforts. This includes their designation as a “strictly protected” species under the 1979 Bern Convention, which bars them from being killed or captured unless posing a safety threat to humans or livestock. In 2023, there were breeding packs of grey wolves in 23 European Union countries, with a total population estimated at about 20,300 animals, bringing the elusive creatures into more frequent contact with humans.

More than 300 environmental and animal protection groups have spoken out against relaxing protections for wolves, arguing it is premature since while population numbers have grown, their recovery is still ongoing. In a statement on X, the World Wildlife Fund’s EU office said the commission’s decision was “extremely disappointing” and politically motivated. “Instead of supporting coexistence measures, we backtrack on our own conservation success!” said the group.  (Al Jazeera/ Karol Kalisky, Arolla Film, Slovakia)

Amsterdam – Nederlandse bedrijven uit de windsector helpen Oekraïne met de bouw van series windmolens. “Veel grote energiecentrales zijn in de oorlog geraakt. Een netwerk met veel losse windmolens en andere decentrale opwek moet je als vijand per stuk raken. Dat is duur en tijdrovend. Wij denken dat zo’n verspreid energienetwerk voor de opwek effectief is in Oekraïne.” (De telegraaf)

OEKRAINE – De West-Oekraïense stad Ternopil zit dinsdag zonder stroom door een nachtelijke Russische aanval. Het luchtalarm boven de stad ging lange tijd af. Een groot deel van de stad zit zonder stroom, laat een regionale Oekraïense militaire leider dinsdag weten. Hoeveel mensen geen elektriciteit hebben, is niet bekend. De omvang van de aanval is nog niet duidelijk. Het luchtalarm ging even na middernacht zo’n 2,5 uur lang af. Energiebedrijven en reddingswerkers zijn de schade aan het opmaken en bekijken de gevolgen van de aanval, schrijft Serhiy Nadal, het defensiehoofd van de regio Ternopil, op Telegram. “Sla water in en laad uw telefoon op.”

De stad Ternopil ligt in de gelijknamige regio in het westen van Oekraïne, op zo’n 220 kilometer van de grens met Polen. Ternopil is al vaker doelwit geweest van Russische aanvallen. Maandag kwam iemand om het leven door een aanval op een woongebouw in de stad. Op bovenstaande foto zijn meerdere beschadigde woningen en auto’s te zien. Er raakten meerdere mensen gewond, schrijft persbureau Reuters. Vorige week zaten inwoners zonder elektriciteit door een grootschalige droneaanval op stroomnetwerken in heel Oekraïne. Het was de grootste Russische aanval sinds het begin van de oorlog. (Nu.nl)