AMSTERDAM – Een zestienjarige jongen is aangehouden op verdenking van het gooien van een explosief naar een tram in Amsterdam-West. Dat gebeurde maandag op Plein ’40-’45, waar het onrustig was na geweld en demonstraties rond de voetbalwedstrijd Ajax-Maccabi Tel Aviv. De jongen zou maandagavond een explosief naar een tram hebben gegooid, waardoor brand ontstond. Hij wordt ook verdacht van betrokkenheid bij een explosie bij een school in Amsterdam-West op dezelfde avond. De verdachte zit vast en wordt verhoord.

Zo’n honderd jongeren veroorzaakten maandagavond onrust op Plein ’40-’45. Ze gooiden met onder meer vuurwerk, waarna een tram in brand vloog. Het vuur kon snel geblust worden. Ook gooiden ze stenen richting de politie en richtten ze vernielingen aan. De Mobiele Eenheid was aanwezig om de situatie te de-escaleren. Rond middernacht keerde de rust terug. De politie is een onderzoek gestart naar de onrust. In de dagen daarna meldden twee verdachten zich bij de politie, nadat hun beelden (geblurd) waren vertoond. Daarnaast meldt het Openbaar Ministerie dat de 32-jarige verdachte die zich donderdag bij de politie meldde, twee weken langer vast blijft zitten. De man meldde zich nadat dinsdag in Opsporing Verzocht geblurde beelden van hem waren getoond. Hij wordt verdacht van openlijke geweldpleging. Na de Europa League-wedstrijd tussen Ajax en de Israëlische voetbalclub Maccabi Tel Aviv vorige week donderdag was er sprake van ongeregeldheden in de hoofdstad. Een deel van de Maccabi-supporters misdroeg zich in de hoofdstad door mensen te belagen, een Palestijnse vlag in brand te steken en racistische liedjes te zingen. Vervolgens werden meerdere Israëlische supporters belaagd, geslagen en geschopt. (Nu.nl)

LUXEMBURG – De voorzitter van de Europese Commissie (EC) Ursula von der Leyen heeft inderdaad sms-contact gehad met Pfizer-directeur Albert Bourla over een miljardendeal voor coronavaccins. Dat gaf de EC vrijdag toe tijdens een hoorzitting bij het Europees Hof van Justitie. Tot nu toe heeft de Commissie zich nooit openlijk uitgelaten over het bestaan van de sms’jes.  Volgens de vertegenwoordiger van de Commissie bestaan de sms’jes wel, maar is het niet duidelijk of ze zijn opgenomen in de officiële archieven van de EC. De vertegenwoordiger kon ook niet zeggen of de sms’jes nog op de telefoon van Von der Leyen te vinden zijn. De Europese Unie sloot in 2021 een deal met Pfizer voor meer dan een miljard coronavaccins. The New York Times onthulde dat Von der Leyen regelmatig sms-verkeer had met Bourla. Op die manier zou ook deze deal tot stand zijn gekomen. The New York Times klaagde de EC aan nadat de Commissie had geweigerd om op verzoek van de krant het sms-contact tussen Von der Leyen en Pfizer openbaar te maken. Het Hof van Justitie gaat nu in beraad over de zaak tussen The New York Times en de EC. Een uitspraak wordt binnen enkele maanden verwacht, laat het Hof weten. (De Telegraaf)

Foto: Ursula von der Leyen. (ANP)

EUROPA – Na lange tijd van krimp zal de economie in de Europese Unie (EU) volgend jaar weer groeien, denkt de Europese Commissie (EC). Volgens prognoses groeit het bruto binnenlands product in de EU volgend jaar met 1,5 procent en in 2026 met 1,6 procent. Belangrijke oorzaak is het Europese werkloosheidscijfer, dat nog nooit zo laag was als nu. Tegen het einde van dit jaar zullen acht miljoen meer mensen in Europa een baan hebben dan voor de corona-uitbraak. Eurocommissaris Gentiloni van Economische Zaken spreekt van een opvallend forse toename in werkgelegenheid. Vooral vrouwen, oudere werknemers en arbeidsmigranten hebben hiervan kunnen profiteren, zegt hij.

In oktober was 5,9 procent van de Europese beroepsbevolking werkloos. Dit is het laagste cijfer sinds Brussel de cijfers van lidstaten verzamelt. De voorspelling is dat de werkgelegenheid in de toekomst minder snel zal groeien; volgend jaar met 0,8 procent en in 2026 met 0,5 procent. De halfjaarlijkse prognose van de EC is niet alleen maar rooskleurig. In Europa zal de productiviteit, bijvoorbeeld hoeveel een werknemer produceert in een uur werken, dit jaar stagneren. Daarop volgt een licht herstel in de jaren daarna. “Toch blijft het ingetogen tot en met 2026”, voorspelt de EC. (NOS)

DUITSLAND – Een groep Duitse parlementsleden, onder wie bondskanselier Olaf Scholz, heeft voorgesteld abortus te legaliseren in de eerste drie maanden van de zwangerschap. Het voorstel heeft verontwaardiging uitgelokt bij Scholz’ conservatieve tegenstrever Friedrich Merz.

Abortus is momenteel illegaal krachtens artikel 218 van de Duitse Strafwet. In de praktijk wordt de ingreep gedoogd als de zwangerschap in de eerste twaalf weken wordt afgebroken en de vrouw zich op voorhand laat voorlichten en adviseren. Abortus is niet strafbaar als er medische redenen zijn en als de zwangerschap het gevolg is van verkrachting. De afschaffing van artikel 218 is in de Duitse politiek al jaren het voorwerp van debat. Het conservatieve oppositieblok CDU/CSU reageerde vrijdag verbolgen op het voorstel. Oppositieleider Friedrich Merz, de mogelijke opvolger van Scholz na de vervroegde verkiezingen, is er “echt over ontzet” dat Scholz, van de centrumlinkse SPD, zich achter zo’n motie schaart. “Wat de kanselier doet, is  schandalig”, zei Merz vrijdag na een bijeenkomst van CDU/CSU-parlementsleden in Berlijn. Merz voegde eraan toe dat “geen enkele andere kwestie het land zodanig polariseert als abortus” en dat het voorstel “een nieuw groot sociopolitiek conflict in Duitsland kan teweegbrengen dat volkomen onnodig is”.

SPD-parlementslid Katja Mast verweet Merz dat hij de bekommernissen van vrouwen niet ernstig nam en wees erop dat voorafgaande counseling vereist blijft in het wetsvoorstel. “Het is belangrijk dat abortus voor vrouwen die ongewenst zwanger zijn, uit de strafwet wordt gehaald. Vrouwen en het brede midden van de samenleving wachten hierop”, zei ze. Het is onduidelijk of de wetgeving zal worden goedgekeurd voor de verkiezingen van 23 februari, die uitgeschreven werden na de val van de regeringscoalitie van Scholz vorige week. (Nieuwsblad.be)

Foto: Pro-abortusactivisten in Berlijn willen “weg met artikel 218” van het Duitse Strafwetboek, dat abortus strafbaar stelt. (DPA)

NEDERLAND – De Nederlandse consument is optimistisch: ondanks de hoge inflatie blijven we nieuwe spullen kopen. In het derde kwartaal groeit de economie verder. Het bruto binnenlands product (bbp) steeg in het derde kwartaal met 0,8 procent ten opzichte van het vorige kwartaal, meldt het Centraal Bureau voor Statistiek (CBS) op basis van nu beschikbare gegevens. In de eerste drie maanden van het jaar kromp de economie met 0,5 procent. In het tweede kwartaal stond daar een opvallende groei van 1,1 procent tegenover.

Ondanks de hoge prijzen blijven Nederlanders geld uitgeven aan kleding, spullen voor de woning en energie. Dat is gecorrigeerd voor inflatie. “De lonen stijgen harder dan de prijzen, waardoor mensen meer te besteden hebben”, zegt CBS-hoofdeconoom Peter Hein van Mulligen.De economische groei komt mede dankzij deze consumptie, maar ook door overheidsuitgaven. Het Rijk investeerde met name in gezondheidszorg en openbaar bestuur. Daarnaast investeerden bedrijven ook meer.

In vergelijking met 2023 groeide de Nederlandse economie met 1,7 procent. Ook groeide de economie hier sneller dan in omliggende landen. De gemiddelde groei in de Europese Unie lag afgelopen kwartaal op 0,3 procent. “Onze economie groeide zelfs een stukje sneller dan die van de VS. En dat gebeurt niet zo vaak”, zegt Van Mulligen. (NOS)

Stockholm – De Zweedse minister voor Gelijkheid Paulina Brandberg heeft onthuld dat ze professionele hulp ontvangt voor haar bananenfobie. Ze voelde zich hiertoe gedwongen nadat de tabloid Expressen woensdag de inhoud van gelekte e-mails in de openbaarheid bracht. Brandberg berichtte in 2020 zelf al over haar fobie in een Twitterbericht.

Destijds schreef ze dat ze de ’raarste fobie ter wereld heeft: een bananenfobie’. Uit de inhoud van de door Expressen geopenbaarde e-mails blijkt nu de ernst van deze fobie. Zo blijkt dat medewerkers van Brandberg de opdracht kregen om ruimtes waarin de minister verbleef banaanvrij te maken. Er werd onder andere verzocht fruitschalen met bananen uit de ruimte waar de minister verblijft te verwijderen. In een eerste reactie aan SVT vertelde de minister woensdag dat ze een sterke afkeer tegen bananen heeft.

Ze wilde niet beantwoorden of ze het redelijk vindt om banaanvrije ruimtes te eisen. Donderdag liet ze via haar perschef weten dat ze een fobie heeft en hier professionele hulp voor krijgt. Een fobie is een angststoornis en kan omschreven worden als het hebben van een extreme of irrationele angst voor iets. (De Telegraaf)

Foto: De Zweedse minister voor Gelijkheid Paulina Brandberg heeft onthuld dat ze professionele hulp ontvangt voor haar bananenfobie. (ANP)

De Zoo van Edinburgh in Schotland heeft op 5 november een zeldzame rode panda van slechts drie maanden oud verloren. Volgens experts van de Royal Zoological Society of Scotland stierf het diertje, genaamd Roxie, waarschijnlijk door stress nadat luide knallen van vuurwerk in de buurt van de dierentuin haar deden schrikken. Op 5 november viert het Verenigd Koninkrijk ‘Bonfire Night’, een herdenking van een mislukt complot in 1605 om de Houses of Parliament in Londen op te blazen. Overal in het land vinden op die dag vuurwerkshows plaats. Ook in de buurt van de Zoo van Edinburgh klonken luide knallen die voor de drie maanden oude rode panda Roxie uiteindelijk te veel werden. Volgens haar verzorgers raakte het diertje zo gestrest dat het moest overgeven en stikte in haar eigen braaksel.

Roxie’s moeder Ginger was een paar dagen eerder gestorven, maar de baby rode panda “reageerde goed op de specialistische zorg van ons deskundige team en voedde zich zelfstandig”, zei Ben Supple, adjunct-hoofddirecteur van de Royal Zoological Society of Scotland in een verklaring. “Roxie had toegang tot haar nest, maar de angstaanjagende geluiden lijken te veel voor haar te zijn geweest,” voegde hij eraan toe. “We weten dat vuurwerk veel stress kan veroorzaken bij dieren in de dierentuin en we kunnen niet uitsluiten dat het heeft bijgedragen aan de vroegtijdige dood van Roxie’s moeder Ginger, slechts vijf dagen eerder.” (HLN)

Foto: Rode panda Roxie was drie maanden oud toen ze op 5 november stierf, mogelijk door stress na luide knallen van vuurwerk in de buurt van haar verblijf in de Zoo van Edinburgh.

Hoewel Israël de humanitaire situatie in Gaza niet voldoende heeft verbeterd, zullen de Verenigde Staten de militaire steun aan het land niet beperken of beëindigen. Dat beloofde de Amerikaanse buitenlandminister Antony Blinken woensdag. Praat tot 21.00 mee over de Amerikaanse militaire steun aan Israël.

De Amerikaanse president Joe Biden had Israël een ultimatum opgelegd. Het land moest binnen dertig dagen de humanitaire situatie in Gaza verbeteren, anders zou Biden de militaire steun aan Israël beperken of zelfs beëindigen. De VS heeft nog geen oordeel gevormd over de huidige situatie in Gaza, maar buitenlandminister Antony Blinken beloofde al wel dat “de hulp aan Israël niet zal worden beperkt”, schrijft nieuwssite Axios. Het ultimatum bestond in totaal uit vijftien eisen. Zo moest Israël dagelijks minimaal 350 vrachtwagens met hulpgoederen Gaza binnenlaten en meer grensovergangen openen. Ook zou het land de toegang tot Noord-Gaza voor hulporganisaties moeten garanderen en de activiteiten van VN-organisatie UNRWA niet mogen belemmeren.

Israël zei maandag aan “de meeste Amerikaanse eisen” te hebben voldaan. Volgens hulporganisaties is dat niet zo, melden ze in een gezamenlijke verklaring. Ook noemen hulpverleners de situatie in Gaza “apocalyptisch” en is 80 procent van de bevolking ontheemd geraakt, schrijft The Guardian. Verder waarschuwt het Rode Kruis in een persbericht voor hongersnood en nog meer sterfgevallen in de winter. Volgens de hulporganisatie komt er nu minder hulp. “Het aantal vrachtwagens daalt nu zelfs nog verder, naar maximaal dertig per dag. Terwijl er juist méér hulp nodig is”, schrijft het Rode Kruis. Uit eerder onderzoek bleek al dat de humanitaire hulp in elf maanden niet zo beperkt is geweest. Daar komt bij dat premier Benjamin Netanyahu UNWRA eind oktober juist heeft verboden, waardoor meer hulp “volledig uit het zicht is geraakt”. (Nu.nl)

BELGIE – De politie heeft vier mannen opgepakt die verdacht worden van spiking in Kortrijkse jongerencafés. Enkelen van hen zouden jonge vrouwen gedrogeerd hebben om ze dan nadien seksueel te misbruiken. De slachtoffers herinneren zich niks meer nadat ze een drankje met amandelsmaak aangeboden kregen. “Zorg goed voor elkaar en wees alert als je uitgaat”, waarschuwt parketwoordvoerder Tom Janssens. (HLN)

Den Haag – Er kunnen vanaf volgend jaar mogelijk tóch minder vluchten op Schiphol landen en opstijgen. Hoewel PVV-minister Barry Madlener (Infrastructuur en Waterstaat) eerder nog een bandbreedte van 475.000 tot 485.000 vluchten hanteerde, bestaat de mogelijkheid dat dit aantal flink naar beneden wordt bijgesteld. Dat melden Haagse ingewijden aan De Telegraaf, nu Madlener die ’teleurstellende’ boodschap aan het kabinet gaat overbrengen.

Al maandenlang worden door twee externe bureaus complexe berekeningen gemaakt over het terugdringen van geluidshinder door vliegtuigen. Dit is onderdeel van een procedure bij de Europese Commissie, de zogeheten ’balanced approach’. In een maatregelenpakket -dat per november 2025 van kracht moet zijn- dat eerder is voorgesteld hanteert Madlener een ’bandbreedte’ van 475.000 tot 485.000 vluchten. „Waar het maximale aantal vluchten precies op uitkomt, wordt momenteel nagerekend. Meer duidelijkheid over deze controle verwachten we in het najaar”, aldus Madlener eerder dit jaar.

Zijn eerdere inschatting is mogelijk te hoog: de minister heeft nu te horen gekregen dat dit moet worden aangepast naar 466.000 tot 487.000 vluchten, afhankelijk van de mate van de geluidsreductie. Die cijfers moeten vervolgens ook teruggekoppeld moeten worden aan Brussel, melden ingewijden. Wanneer dat gaat gebeuren is nog onduidelijk: Madlener moet nu eerst een definitief cijfer gaan bepalen. Dat zal vrijdag, tijdens de wekelijkse ministerraad, nog niet gebeuren is de verwachting. (De Telegraaf)

Foto: Er kunnen vanaf volgend jaar mogelijk tóch minder vluchten op Schiphol landen en opstijgen. (ANP)

NEDERLAND – De politie heeft donderdagavond een veertienjarige jongen uit Maassluis aangehouden in het onderzoek naar verschillende dreigementen met aanslagen op scholen. In Amsterdam, Nijmegen, Wijchen en Rotterdam kwamen online meldingen binnen van aankondigingen van aanslagen. In de regio Rotterdam ging het om scholen in Vlaardingen, Maassluis en Maasland. De jongen wordt verdacht van het dreigen met aanslagen op die scholen, maar een woordvoerder van de politie kan tegenover NU.nl niet uitsluiten dat hij ook te maken heeft met de andere dreigementen. Verschillende politiekorpsen zijn een onderzoek gestart naar de dreigberichten op sociale media van woensdag en donderdag. “Vrijdag schietpartijen op een paar scholen”, stond in sommige van de berichten. Ouders en leerlingen van de genoemde middelbare scholen zijn via een brief op de hoogte gebracht van de dreigementen. In een van de berichten is een foto te zien van een pistool met extra patronen. “Morgen is Nijmegen aan de beurt”, staat er te lezen met daaronder de namen van drie scholen.

AFRIKA – Naar schatting 4.000 illegale mijnwerkers zitten ‘opgesloten’ in een goudmijn in de noordwestelijke provincie van Zuid-Afrika. De overheid heeft één ingang opengelaten en wacht daar tot de werkers vrijwillig naar buiten komen zodat ze gearresteerd kunnen worden.

AP News meldt dat de mijnwerkers in een mijnschacht in de Stilfontein-goudmijn zitten, zo’n 155 kilometer ten zuidwesten van Johannesburg. Ze hebben een tekort aan voedsel, water en andere levensmiddelen. De plaatselijke politie heeft alle ingangen afgesloten en wacht bij de laatste tot de mensen naar buiten komen. Meer dan twintig personen hebben dat al gedaan.

Zuid-Afrika is de grootste goudleverancier ter wereld en heeft veel last van illegale mijnbouw. Daarvoor heeft de overheid het beleid ‘Vala Umgodi’ bedacht; Zoeloe voor ‘dicht het gat’. Daarbij sluit het ingangen van veelal verlaten mijnschachten, om illegale mijnbouw tegen te gaan. Mijnwerkers die onder de grond zitten verliezen zo de toegang tot eten en drinken en worden ‘uitgerookt’ om naar buiten te komen, waar de politie wacht. Het beleid is controversieel omdat het illegale mijnwerkers dwingt te kiezen voor arrestatie of hun leven. In het noordwesten van Zuid-Afrika bevinden zich veel verlaten goudmijnen, waar mensen illegaal toch op zoek zijn naar nieuwe goudaders. In de afgelopen weken zouden al meer dan duizend mijnwerkers gedwongen bovengronds zijn gekomen. Volgens AP zijn ze veelal verzwakt door honger of ziekte. Sommigen hebben weken niet gegeten. (Nu.nl) …[+]

Facebook-moederbedrijf Meta krijgt een boete van 797,7 miljoen euro van de Europese Commissie. Het bedrijf wordt bestraft vanwege machtsmisbruik op zijn advertentieplatform Marketplace.

Op Facebook Marketplace kunnen mensen spullen verkopen waar ze vanaf willen. Volgens de Europese Commissie misbruikt Meta zijn machtspositie door Marketplace te koppelen aan Facebook. Daardoor hebben miljarden Facebook-gebruikers toegang tot de marktplaats en krijgen ze er regelmatig mee te maken, of ze dat willen of niet.

Een gevolg daarvan is dat Meta concurrerende advertentiediensten zoals eBay of Marktplaats buitenspel kan zetten. Daarnaast dwingt het bedrijf volgens de Commissie af dat adverteerders verzamelde gegevens moeten delen met Meta, die de data vervolgens kan gebruiken om met diezelfde adverteerders te concurreren.

De boete zat er al een tijdje aan te komen. Bijna twee jaar geleden werd Meta beschuldigd van het machtsmisbruik. Eerder dit jaar schreef persbureau Reuters op basis van ingewijden dat de boete zou kunnen oplopen tot 12 miljard euro. Daar blijft dus nog geen miljard van over.

Meta noemde de beschuldigingen van de Europese Commissie eerder nog ongefundeerd. Het bedrijf probeerde een handreiking te doen door het gebruik van reclamegegevens van concurrenten te beperken, maar dat bleek uiteindelijk niet genoeg om onder de boete uit te komen.

Het Amerikaanse bedrijf gaat nu in beroep tegen de straf. Volgens Meta is er geen bewijs dat concurrenten schade hebben geleden door Marketplace of dat consumenten schade hebben ondervonden. (Nu.nl) …[+]