IRAN – Terwijl Iran de doden van de helicrash begraaft, zijn er steeds meer speculaties over wat er precies gebeurd zou zijn. Als de Iraanse president Ebrahim Raisi beter naar zijn adviseurs had geluisterd, was hij misschien nu nog in leven geweest.

De 63-jarige Raisi kwam samen met zijn minister van Buitenlandse Zaken, vijf anderen en twee piloten om het leven toen de helikopter waarin ze werden vervoerd tijdens slecht weer tegen een bergwand knalde.

Defensiedeskundigen spraken al snel hun verbazing uit over het transportmiddel: een mogelijk vijftig jaar oude Bell 212. Het toestel dat Iran gebruikte zou ongeschikt zijn om met extreem slecht weer te vliegen. Volgens Duitse media had deze Bell geen apparatuur aan boord om door de dichte mist ’heen te kijken’ die in het gebied hing. Het zicht was minder dan vijftig meter, er was regen en harde wind.

De piloten zijn waarschijnlijk gedesoriënteerd geraakt, schrijft Bild. Dat zou ook blijken uit een analyse van de 130 kilometer lange vliegroute van de gecrashte helikopter. De Bell moest tientallen kilometers over 3000 meter hoge bergen afleggen. Het toestel had op 1700 meter hoogte moeten landen. Vijf kilometer voor het einde verloor de Bell 212 te vroeg hoogte en vloog zich op 2250 meter te pletter. Opmerkelijk genoeg hadden de twee begeleidende heli’s, van Russische makelij, van het type Mi-171, niet eens in de gaten dat de president plots niet meer bij hen vloog. Pas na de landing in Tabriz ontdekten ze dat.

Nu blijkt dat de Iraniërs al meer dan een jaar wisten dat de Bell en de andere presidentiële heli’s heel krakkemikkig waren. Volgens Die Welt had de luchtvaartinspectie van Iran al gewaarschuwd dat vliegen met deze exemplaren niet meer verantwoord was en dat er nieuwe heli’s moesten komen.

Het voorstel was twee Russische Mi-171A2’s aan te schaffen, zo blijkt volgens Die Welt uit een geheim Iraans memo. Rusland is de enige mogelijke leverancier, want Iran kan vanwege internationale sancties nergens anders terecht. De deal met Poetin moest 32 miljoen dollar gaan kosten. Uit de memo zou blijken dat de financiering nog wel een intern probleem was. Bild weet te melden dat de aanschaf voorlopig werd uitgesteld om geld te besparen. De Iraanse Bell 212-vloot van oorspronkelijk tien en nu nog twee heli’s gold al jaren als zwaar verouderd. De meeste toestellen zijn waarschijnlijk nog door de sjah gekocht die voor de ayatollahs heerste. De sjah werd 1979 afgezet.

De heli van de fabriek Bell Helicopter in Texas (en later Canada) vloog in 1968 voor het eerst. Het toestel dat een snelheid van 190 kilometer haalt, was ontwikkeld voor de civiele markt, met aan boord veertien plekken voor passagiers. De laatste Bell 212 kwam in 1998 uit de fabriek. Veel van die toestellen vliegen nog over de hele wereld. Mits goed onderhouden en geüpdatet gebeuren er zelden ongelukken mee.

De bekendste crash tot nu toe was in 1986. Zes Schotten en kwamen om het leven toen hun 212 bij extreem slecht weer in de Noordzee stortte. (De Telegraaf)…[+]