in de as legde. De getroffen gebouwen,  Henck Arronstraat 36, 38 en 42, waren niet zomaar oude huizen; zij vormden de ruggengraat van het cultureel erfgoed. Volgens de Commissie Monumentenzorg waren de panden een levend geheugen van Suriname, onlosmakelijk verbonden met onze geschiedenis, identiteit en culturele continuïteit.

Pand nummer 38 was een van de mooiste monumenten van Paramaribo. Dit 18e-eeuwse woonhuis was een indrukwekkend voorbeeld van de architectuur uit die tijd, met een hoge stoep en grote kelders aan de achterzijde, typisch voor woningen uit de koloniale periode. Het verlies van dit pand is niet alleen een verlies van een gebouw, maar van een stukje van de stad zelf. Het was een monument dat eeuwen van geschiedenis vertegenwoordigde en een belangrijk symbool van Paramaribo’s architectonische pracht.

Pand nummer 42, dat dateerde uit de 19e eeuw, was eveneens een iconisch gebouw. Het torentje op het dak was een markant kenmerk dat het straatbeeld van de Henck Arronstraat bepalend maakte. Dit pand was een visuele herinnering aan de rijke geschiedenis van Paramaribo, een stad die zich trots op haar verleden oriënteerde. Het verlies van dit gebouw doet pijn, niet alleen vanwege de architectuur, maar vanwege de betekenis die het had in het collectieve geheugen van de stad.

Pand nummer 36, dat in 2005 nog werd gerestaureerd, was ook een monument dat niet snel vergeten zal worden. Dit pand vertegenwoordigde de veerkracht van Suriname, dat zijn erfgoed blijft koesteren, ondanks de uitdagingen van de tijd. Het verlies van deze panden raakt de ziel van Paramaribo, en zorgt ervoor dat we een stukje van onze identiteit voorgoed kwijt zijn.

Naast deze monumentale panden was er ook nummer 40, een gebouw zonder monumentenstatus, maar met grote erfgoedwaarde. Dit pand, gebouwd rond 1920, had kenmerkende elementen van de bouwstijl uit die tijd en was lange tijd het vertrouwde gezicht van Chyco Supermarkt. De familie Li, die het pand sinds 1955 exploiteerde, had plannen voor restauratie. Het verlies van dit gebouw is een gemis voor de stad, een herinnering aan de geschiedenis van de Surinaamse gemeenschap, maar het biedt geen officiële bescherming, wat het nog tragischer maakt.

De Commissie Monumentenzorg heeft inmiddels een inspectie uitgevoerd. Er wordt onderzocht in hoeverre de originele bouwtekeningen, die gelukkig bewaard zijn gebleven, en de overgebleven funderingen gebruikt kunnen worden voor een reconstructie van de panden. De restanten van de houtconstructies kunnen waardevolle informatie opleveren voor een nauwkeurige herbouw. “De verwoesting van deze historische panden heeft een diepgaande impact op de stad. De binnenstad van Paramaribo, die sinds 2002 op de Unesco Werelderfgoedlijst staat, is een unieke erfenis die de rijkdom van eeuwenoude architectuur en cultuur weerspiegelt. Het verlies van elk monument is een verlies van een hoofdstuk uit het Surinaamse verhaal. Wat gisteren nog stond als symbool van herinnering, ligt nu in as. Het doet pijn om te zien hoe de geschiedenis in vlammen opgaat”, luidt de reactie van de Commissie Monumentenzorg.

De Stichting Gebouwd Erfgoed Suriname (SGES) heeft zich eveneens uitgesproken over de tragedie. De stichting, die zich inzet voor het behoud van het gebouwde erfgoed, benadrukt dat de brand niet alleen fysieke schade aanricht, maar ook het cultureel fundament van de stad ondermijnt. De Henck Arronstraat was een van de meest iconische lanen van het Unesco Werelderfgoedgebied en speelde een cruciale rol in het stadsbeeld van Paramaribo. De brand komt op een bijzonder tragisch moment, vlak voor Werelderfgoeddag 2025, die het thema ‘Weerbaar Erfgoed’ heeft. Dit thema benadrukt de noodzaak van bescherming tegen bedreigingen, maar de brand herinnert ons pijnlijk aan de kwetsbaarheid van ons erfgoed.

Deze tragedie moet een keerpunt zijn. SGES roept alle betrokkenen, van beleidsmakers tot de gemeenschap, op om niet alleen te rouwen, maar actie te ondernemen. Het is nu de tijd om structurele maatregelen te treffen voor brandveiligheid, preventie en het onderhoud van ons erfgoed. Het is van cruciaal belang dat Suriname meer investeert in de bescherming van zijn monumenten, zodat toekomstige generaties kunnen blijven wandelen door een stad die haar geschiedenis zichtbaar en voelbaar ademt.