Onderbetaalde Marokkaanse tapijtmakers nemen heft in eigen handen
RABAT – Van tapijten tot meubels en sieraden; de handel op de ambachtsmarkt levert Marokko jaarlijks miljoenen euro’s op. Toch verdienen de makers niet eens het minimumloon. Verschillende organisaties proberen deze ongelijkheid in het Noord-Afrikaanse land tegen te gaan. In het bergdorp M’rirt maken de vrouwen tapijten die door Europese webshops met gemak voor honderden of duizenden euro’s worden verkocht. Eén van hen is de 63-jarige Aicha. “Mijn leven bestaat alleen maar uit weven”, vertelt ze lachend. Ze leerde het van haar ouders en in de afgelopen 35 jaar is dit haar voornaamste bron van inkomsten.
Pas de afgelopen jaren ontdekte ze voor welke bedragen haar tapijten uiteindelijk worden verkocht. “Toen ik erachter kwam, dacht ik: wat een rotzakken”, zegt Aicha. Aan een tapijt waar ze een maand aan heeft gewerkt houdt ze gemiddeld zo’n twintig euro over. “Soms was ik al blij als ik met de verkoop de kosten voor het materiaal kon terugverdienen.” Ongeveer 70 procent van de handwerkers die traditionele tapijten weven, zijn vrouwen die wonen in het Atlasgebergte, een van de armste regio’s van Marokko. Inmiddels werkt Aicha samen met de Belgisch-Marokkaanse Fatima Zohra Ait El Maati. Zij richtte ‘Tayri’ op, een digitaal platform waarmee vrouwen zoals Aicha zicht krijgen op de verkoop in Europa en dus ook de vruchten kunnen plukken van hun werk.
“Deze vrouwen hebben geen netwerk en spreken niet de taal van de klanten”, legt Ait El Maati uit. Het feit dat haar ouders uit de regio rondom M’rirt komen was voor haar een belangrijke drijfveer om het platform op te starten. “We kunnen vanuit Europa wel roepen dat de vrouwen in deze regio worden achtergesteld, maar ik wilde ook iets concreets doen.” Door platforms zoals Tayri hoeven de maaksters geen zaken meer te doen met een tussenpersoon in Marokko. Behalve de inkomsten is het voor Aicha ook prettig dat de communicatie hierdoor anders verloopt, want de tussenhandelaren zijn volgens haar niet altijd even respectvol in de omgang. Een ander platform dat opkomt voor de rechten van Marokkaanse ambachtslieden is de coöperatie Anou. Via hen kunnen klanten van over de hele wereld direct producten online kopen van de makers. De 29-jarige Hamza Cherif D’Ouezzan is de directeur van het platform, maar hij benadrukt dat hij in dienst is van de ambachtslieden: “De ambachtslieden zijn bij ons de eigenaar van de hele onderneming.” De zeshonderd ambachtslieden die zich hebben aangesloten bij Anou kunnen online direct in contact komen met potentiële klanten, waardoor ze niet meer afhankelijk zijn van tussenhandelaren. Het platform is zo gebruiksvriendelijk mogelijk gemaakt, zodat de deelnemers zelf hun waren op de website in de digitale etalage kunnen zetten. (NOS)
Fototekst: Aicha, tapijtmaker uit M’rirt. (NOS)